Ik zie door de bomen het bos niet meer: waar moet ik beginnen als ik ‘iets’ aan mijn pensioen en arbeidsongeschiktheidsrisico wil doen? En heb ik er wel het geld voor met onzekere inkomsten?
Schrik niet, u bevindt zich in goed gezelschap: in mijn ervaring hebben de meeste mensen geen of weinig inzicht in hun pensioensituatie. In loondienst kan je je dat nog veroorloven omdat er (meestal) al wel een collectief pensioen is geregeld. Als zelfstandige staat u er alleen voor.
Door de steeds wijzigende regels omtrent pensioen en bijsparen, raak je ook snel het overzicht kwijt. Ondanks alle goede bedoelingen gebruiken pensioenfondsen en verzekeraars veel vakjargon en communiceren veel, veel cijfers waardoor de kern gemist wordt.
Meestal bent u in loondienst begonnen en hebt u al pensioen opgebouwd via uw werkgever. Op “mijnpensioenoverzicht.nl” wordt een overzicht gegeven van pensioen dat u heeft opgebouwd.
Als ZZP’er is het niet mogelijk om een pensioenverzekering af te sluiten. Wel als u werkt met een eigen B.V. maar dan bent u fiscaal geen ZZP’er. Pensioen kan enkel via een werkgever worden afgesloten en die heeft u uiteraard niet. U kunt wel op een andere manier inkomen voor de oude dag opbouwen. Dit kan op fiscaal prettige wijze overigens waarbij u een belastingteruggaaf ontvangt over de inleg. Dit heet lijfrentesparen of -beleggen.
Overigens heeft lijfrente de nodige voordelen ten opzichte van pensioenopbouw.
In loondienst wordt in principe aan alles gedacht: er wordt maandelijks premie betaald aan pensioenfonds of verzekeraar. Bij overlijden is er een levenslang pensioen verzekerd voor de partner en ook aan de kinderen is gedacht.
Bij ziekte betaalt de werkgever de eerste twee jaar minstens 70% van het salaris door en bij langdurige ziekte is er ook een vangnet. Zaken die u nu zelf moet regelen.
Misschien dat u wel eens van een “broodfonds” heeft gehoord waarbij je je aansluit bij een groep van ZZP ‘ers en je samen een vangnet organiseert. Het klinkt heel overzichtelijk maar er zijn een aantal belangrijke attentiepunten. Zie hiervoor de extra informatie.
Verder kan er een mogelijkheid zijn dat u zich vrijwillig verzekert via het UWV. De premie is dan wel hoger dan bij een verzekeraar maar het voordeel is dat het UWV verplicht is om u als risico te accepteren (onder bepaalde voorwaarden). Verwacht u een probleem met de beoordeling van uw medische toestand en daarmee eventueel een afwijzing of premieverhoging bij een verzekeraar? Dan kan het UWV voor u een oplossing betekenen.
Toch wordt hier door banken met twee maten gemeten. We hebben veel ervaring met hypotheekbemiddeling voor ZZP ‘ers en zelfstandigen die werken met een BV (directeuraandeelhouder).
Een hypotheekaanvraag voor zelfstandigen vraagt in de regel de helft tot zelfs het dubbele aan uren ten opzichte van een aanvraag in een loondienstsituatie. Vanwege de “koudwatervrees” bij banken. Onredelijk omdat een vast dienstverband tegenwoordig niet meer de zekerheid van vroeger biedt.
Naast uw in loondienst opgebouwde pensioen (vorige werkgevers) kunt er ook andere inkomstenbronnen voor later zijn zoals een ontslagvergoeding, spaargeld, beleggingen, overwaarde in de woning.
Met onze pensioenplanning-light inventariseren we wat er straks, op pensioendatum, naar redelijkheid valt te verwachten van alle oudedagsvoorzieningen sámen en wat al deze bruto inkomsten straks nétto voor u betekenen. Hierbij houden we ook rekening met de inflatie, vaak een belangrijk punt dat over het hoofd wordt gezien.
Wat is het beleggingsrisico dat u momenteel wil lopen met uw opgebouwde pensioenen en past dit risico wel bij u? Zeker in de situatie dat er 15 jaar of korter is te gaan tot pensionering, is dit een belangrijk punt om te bespreken met elkaar.
Met pensioenplanning-light heeft u volledig inzicht van uw netto pensioeninkomen, van u en uw partner samen én reiken wij oplossingen aan bij een eventueel pensioentekort.
Alles wat u inlegt in een pensioenverzekering of lijfrentevoorziening is geld waar u in principe niet meer bij kunt tót uw pensioendatum. Hoe valt “vrij” beschikbaar vermogen het beste te combineren met “beklemd” pensioenvermogen?
Als aanvulling op het bovenvermelde speelt uw (rest-)hypotheek tijdens uw pensionering. Het heeft geen zin een forse pensioenaanvulling te treffen als er tevens een stevige hypotheeklast doorloopt.
Kortom:
Tenslotte is onderhoud van een uitgewerkte pensioenplanning geen detail. Dat hoeft niet elk jaar te gebeuren want dat jaagt u alleen maar op kosten. Maar periodiek om de paar jaar, naargelang u zelf wenst, een vinger aan de polis “of we op koers zitten” maakt de eerste uitgave van een pensioenplanning in de jaren daarna zinvol.
Verzekeraar: AOV
De meest uitgestelde kostenpost voor de ZZP’er is de arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV). Reden is het idee dat deze polissen peperduur zijn. Ten eerste is dit een imagoprobleem van de inderdaad dure polissen uit de jaren ’90 en ’00. Ten tweede zijn er veel mogelijkheden om met een meer ‘basic’ polis te beginnen en die later uit te bouwen.
Kortom, er zijn heel betaalbare mogelijkheden om het grootste risico van inkomstenverlies af te dekken. In de eerste drie jaar worden flinke premiekortingen gegeven aan nieuwe klanten met soms kortingen van 30%. Verder mag u de premie fiscaal van uw belastbare inkomen aftrekken waardoor u tussen de 37% en 49% van de premie terug ontvangt.
De premie is fiscaal aftrekbaar, de uitkering echter ook bruto. U betaalt dus nog inkomstenbelasting over uw arbeidsongeschiktheidsuitkering.
Bij tegenvallende bedrijfsresultaten biedt de verzekeraar de mogelijkheid het verzekerde bedrag te verlagen, premievakantie te bieden of in het uiterste geval de polis eerder te beëindigen. Een AOV is daarmee geen loden last in slechte tijden.
Tenslotte zorgen we in de selectie van product er voor dat de verzekeraar aan u uitkeert op basis van de mate waarin u uw dáádwerkelijke beroep niet meer kunt uitoefenen. Geen tegenwerping van de keuringsarts dat u waarschijnlijk nog wel een alternatief beroep kunt beoefenen. Een probleem dat bij het UWV en veel verzekeraars wel degelijk speelt.
Broodfonds
Een groep van 20 tot 50 ZZP’ers kunnen een broodfonds organiseren: maandelijks stort ieder (netto) geld en als één van de deelnemers ziek wordt, ontvangt hij een netto uitkering.
Op zich is dit een transparant product: de inleg blijft van jezelf en als je vertrekt, krijg je je ingelegde geld terug. Echter wel ná aftrek van uitkeringen aan zieke deelnemers.
Nadeel is dat er maximaal twee jaar wordt uitgekeerd. Dit in tegenstelling tot een verzekeraar die tot je pensioen kan uitkeren. De uitkering is niet hoger dan 2.500,- netto per maand. De hoogte van je inleg is afhankelijk van hoeveel je van je inkomsten wilt afdekken.
Een broodfonds is gebaseerd op vertrouwen: de mate van arbeidsongeschiktheid van een zieke deelnemer wordt namelijk niet door een verzekeringsarts bepaalt.
Vrijwillig verzekeren bij het UWV
Als je vanuit loondienst zelfstandig wordt, kun je je binnen één jaar na het eindigen van je dienstbetrekking vervolgens aanmelden bij het UWV. Ze zijn in dat geval verplicht je als verzekerde te accepteren.
Hun vrijwillige verzekering voor de Ziektewet verzekert de eerste twee jaar van ziekte. Je ontvangt bij volledige arbeidsongeschiktheid 70% van je dagloon (max. circa 59.000 bruto per jaar).
De vrijwillige verzekering voor de WIA verzekert je dagloon na 2 jaar.
Door de acceptatieplicht is de verzekering via het UWV duur in vergelijking met een verzekeraar.
In loondienst is er in geval van een pensioenregeling altijd standaard een partner- en wezenpensioen verzekerd. Ook dit dient u als ZZP ‘er zelf te regelen.
Hiervoor zijn voortaan scherp geprijsde oplossingen te vinden waarbij u een netto uitkering ineens (standaard overlijdensrisico) verzekert. Of fiscaal aftrekbaar als lijfrente.
Enkele verzekeraars bieden voortaan ook producten waarbij u precies betaalt naargelang uw leeftijd. Dus geen gelijkblijvende premie gedurende 20 jaar waarbij u de eerste 10 jaar teveel betaalt.
Dit soort verzekeringen zijn overigens maandelijks opzegbaar zodat u er niet aan vast zit.
Banken zijn terughoudend bij het verstrekken van een hypotheek aan een zelfstandige. De lovende praatjes en frivole commercials die worden uitgedragen, zijn leuke marketing maar staan los van de realiteit.
We hanteren een uitgebreide inventarisatie en voorbereiding van de hypotheekaanvraag. Hierbij nemen we ook de afdekking van risico en arbeidsongeschiktheid mee. Dat kost dan wel meer tijd aan voorbereiding maar een “snelle” aanvraag leidt in geval van een ZZP’er vaak tot een uitputtend acceptatieproces.
Omdat we samenwerken met 15 geldverstrekkers is het altijd maatwerk welke partij het beste aansluit op uw specifieke werkzaamheden. Acceptatiecriteria worden ook continu aangepast zodat er geen standaard ‘shortlist’ voor handen is.
Op basis van in principe drie jaar aan cijfers (bij goede bedrijfsresultaten mag dat soms korter) wordt het “bestendig inkomen” vastgesteld. Bepaalde banken vragen een formele Inkomensverklaring van een fiscale bureau. We begeleiden u hierbij en dit maakt standaard onderdeel uit van onze hypotheekbemiddeling.
In een persoonlijk gesprek wordt het bovenstaande concreet en meer in detail uiteengezet.